Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir? Hipertansiyon Nedir?

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Nedir?

Yüksek tansiyon veya hipertansiyon, atardamarda akan kanın damar duvarlarına uyguladığı basınçla ortaya çıkar. Normalden yüksek olan kan basıncı, kalp krizi ve ani felç gibi sağlık sorunlarıyla karşılaşma riskini artırır. “Sessiz katil” olarak da adlandırılan yüksek tansiyon çoğu zaman belirgin semptomlara yol açmaz. Bir sorun olduğu fark edilmese de damarlara zarar verebilir.

Kan basıncı, sistolik basınç ve diyastolik basıncın sonucudur. Sistolik basınç, kalp kanı pompaladığında ve atardamarlara gönderdiğinde oluşur. Diyastolik basınç ise kalbin iki atım arasında dinlendiği sırada meydana gelir.

Kan basıncı uzun süre boyunca çok yüksek olursa kan damarlarının duvarlarında küçük yırtıklar oluşmaya başlar. Vücut, bu hasarlı bölgeleri onarmak için özel hücreler gönderir. Bu hücreler hasarlı bölgeye yapışır, zamanla kolesterol ve yağlar gibi maddeler bu hasarlı bölgelerde birikir ve plak oluşur. Plak yavaş yavaş birikir, damar sertliği meydana getirir ve atardamarların içini daraltır. Bu daralmayla kan akışı engellenir ve kan basıncı daha da artar.

Yüksek Tansiyon Kaçtır?

Kan basıncında ideal değer büyük 120-130 mmHg, küçük 70-80 mmHg aralığındadır. Büyük tansiyonun 130-139 mmHg küçük tansiyonun 80-89 mmHg aralığında olması 1. evre hipertansiyondur. 140/90 mmHg’nin üstü ise 2. evre hipertansiyon olarak kabul edilir. Hipertansif kriz 180/120 mmHg’nin üstüdür. Bu durumda acil müdahale gerekir.

Yüksek Tansiyon Neden Olur?

Yüksek tansiyon yıllar içerisinde gelişebilir ya da altta yatan bir sağlık durumuna bağlı olabilir. Yüksek tansiyon nedenleri arasında, atardamarlarda plak birikmesi, böbrek ve böbrek üstü bezi hastalıkları, damar problemleri, bazı ağrı kesici ve doğum kontrol hapları, tıkayıcı uyku apnesi, tiroid hastalıkları ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları gibi durumlar yer alır.

Yüksek tansiyon nedenleri şu şekildedir:

• Sağlıksız beslenme
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Alkol ve sigara tüketimi
• Böbrek hastalıkları
• Öksürük, soğuk algınlığı ve doğum kontrol ilaçları
• Tıkayıcı (obstrüktif) uyku apnesi
• Tiroid problemleri
• Atardamarlarda plak birikmesi

Sağlıksız beslenme alışkanlıkları

Vücutta su tutulmasına yol açan yüksek sodyumlu bir diyet yüksek tansiyona sebep olabilir. Hazır ve işlenmiş gıdalar ile aşırı yağ tüketimi de hipertansiyon riskini artırır.

Fizikse aktivite eksikliği

Düzenli egzersiz yapmamak kalp ve damarlarda zayıflamaya yol açar. Hareketsiz bir yaşam kilo alımına ve obeziteye neden olur ve hipertansiyon riski yükselir.

Alkol ve sigara tüketimi

Aşırı alkol tüketimi kan basıncını etkileyerek uzun vadede damar sağlığını bozar. Sigara içmek ise damarları daraltır, kan akışını zorlaştırır.

Öksürük, soğuk algınlığı ve doğum kontrol ilaçları

Bu tür ilaçlar vücutta sıvı birikimine ve hormon dengesizliklerine yol açabilir. Bu durumda kan basıncı yükselebilir. Özellikle doğum kontrol hapları damarları etkileyen hormonal değişikliklere sebep olabilir.

Böbrek hastalıkları

Böbrekler kan basıncını düzenleme görevine sahiptir. Böbrekte oluşan sorunlar kan basıncının kontrolsüz şekilde yükselmesine sebep olur ve yüksek tansiyon oluşur.

Tıkayıcı (obstrüktif) uyku apnesi

Uyku sırasında nefesin kesilmesi vücutta oksijen seviyesinin düşmesine neden olur. Bu durum uzun vadede kalp ve damar sağlığına zarar verir.

Tiroid problemleri

Tiroid bezinin düzensiz çalışması vücudun metabolik dengesinde bozulmalar meydana getirir. Kan basıncı bu nedenle yükselebilir.

Atardamarlarda plak birikmesi

Ateroskleroz olarak bilinen bu süreç, atardamarların daralmasına ve kan akışının zorlaşmasına yol açar. Bu durum, kalbin daha fazla çalışmasını gerektirerek kan basıncının artmasına neden olur.

Damar problemleri

Doğuştan gelen damar bozuklukları veya damarların daralması, kan akışını engeller ve kan basıncını yükseltir.

Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir?

Yüksek tansiyon belirtileri arasında baş ağrısı, bulanık görme, göğüs ağrısı, baş dönmesi gibi problemler yer alabilir. Hipertansiyon tedavi edilmezse böbrek hastalığı, kalp krizi ve felç gibi diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Yüksek tansiyon belirtileri şunlardır:

• Baş ağrısı
• Bulanık görme
• Göğüs ağrısı
• Baş dönmesi
• Nefes almakta zorluk
• Mide bulantısı
• Kusma
• Anksiyete
• Kafa karışıklığı
• Kulaklarda çınlama
• Burun kanaması
• Anormal kalp ritmi

Baş ağrısı

Tansiyon çok yüksek seviyelere ulaştığında, yoğun ve sürekli baş ağrılarına neden olabilir. Bu tür baş ağrıları, beyindeki kan damarlarına aşırı basınç uygulanmasından kaynaklanabilir.

Bulanık görme

Kan basıncı yükseldiğinde gözlerdeki kan damarları zarara uğrayabilir ve görme sorunları oluşabilir. Bulanık görme hipertansiyonun ciddi bir işareti olabilir.

Göğüs ağrısı

Yüksek tansiyon kalp üzerindeki baskının artmasına yol açar ve göğüs ağrısı meydana gelebilir. Bu durumda kalp krizi riski de yükselebilir.

Baş dönmesi

Kan basıncındaki ani yükselmeler baş dönmesine ve denge kaybına yol açabilir. Tansiyon yükseldikçe etkisi fazlalaşabilir.

Nefes almakta zorluk

Yüksek tansiyona sahip olan kişilerde nefes darlığı görülebilir. Egzersiz sırasında, merdiven çıkıldığında veya günlük aktivitelerde nefes darlığı hissedilebilir.

Mide bulantısı

Kan basıncının aşırı yükselmesi mide bulantısına yol açar. Bu durum genellikle tansiyonun kritik seviyelerine ulaştığını gösterir.

Kusma

Hipertansiyon krizi geçiren kişilerin çoğunda bulantı ve kusma gelişebilir. Beynin damarlarında kan basıncı arttıkça mide bulantısı devam eder ve kusma meydana gelebilir.

Anksiyete

Vücutta stres seviyesi yükseldikçe anksiyete oluşabilir. Bu durum kalp atışlarının hızlanması ve yoğun endişe haliyle kendisini gösterir.

Kafa karışıklığı

Beyne giden kan akışı azaldıkça kafa karışıklığı ve konsantrasyon sorunları baş gösterebilir.

Kulaklarda çınlama

Kan basıncı kulak içindeki damarlara baskı yaptıkça, kulaklarda çınlama veya uğultu meydana gelebilir.

Burun kanaması

Yüksek tansiyon, burun içindeki ince kan damarlarının zarar görmesine neden olabilir. Bu durumda burun kanamaları ortaya çıkabilir.

Anormal kalp ritmi

Kalbin normal ritmini etkileyen yüksek tansiyon, çarpıntı ve düzensiz kalp atışlarına neden olabilir. Bu durum kalp krizi riskini artırabilir.

Ani Tansiyon Yükselmesi Belirtileri Nelerdir?

Kafein gibi uyarıcılar, düzensiz ilaç kullanımı, stres, anksiyete, ağrı, hastalık, enfeksiyon, yoğun fiziksel aktivite gibi durumlar tansiyonu aniden yükseltebilir. Ani tansiyon yükselmesi belirtileri arasında şiddetli baş ağrısı, denge bozukluğu ve baş dönmesi yer alır. Bunun yanı sıra çarpıntı, kalpte ağrı ve göğüs kafesinde hissedilen sıkıntı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Strese Bağlı Yüksek Tansiyon Nasıl Olur?

Stres, hormon seviyelerini değiştirerek kardiyovasküler sistemi etkileyebilir. Vücudun "savaş ya da kaç" tepkisi, kan basıncı da dahil olmak üzere tüm vücudu etkileyebilir. Stresli anlarda hormonlar vücudu tehdide yanıt vermeye hazırlar. Kalp atışı ve solunum hızında artışın yanı sıra kan basıncında da artış görülür.

Hipertansiyon Teşhisi Nasıl Konulur?

Tansiyon genellikle bir tansiyon aleti aracılığıyla ölçülür. Evde yapılan kan basıncı ölçümleri, hipertansiyonun teşhisi ve takibi için özellikle faydalı olabilir. Ancak hipertansiyon tanısı konulması için bir uzman hekime muayene olmanız gerekebilir.

Aile öyküsü dinlendikten sonra doktorunuz fiziksel bir muayene yapabilir. Stetoskop aracılığıyla kalbinizi dinleyebilir, kalp kapakçıklarında sorun olduğunu gösterebilecek sesler veya “üfürümler” arayabilir. Ayrıca arterlerin tıkalı olduğunu gösterebilecek seslere dikkat edilir.

Yüksek tansiyon teşhisinde, doktorunuz şu gibi diğer testleri önerebilir:

• Ambulatuar testi: Kan basıncının düzenli aralıklarla, genellikle 6 ila 24 saat boyunca izlenmesini içeren bir kan basıncı testidir.
• Kan ve idrar testleri: Kan ve idrar testleri, yüksek tansiyona neden olabilecek ya da durumu kötüleştirebilecek durumları kontrol etmek için yapılır. Örneğin, kolesterol ve kan şekeri seviyelerinizi kontrol etmek için testler yapılabilir.
• Elektrokardiyogram (EKG): Elektrotlar aracılığıyla kollarınıza, bacaklarınıza ve göğsünüze bağlı olan cihazlarla kalp atış hızınızı, ritminizi ve elektriksel aktivitenizi ölçen bir testtir. Sonuçlar grafik kağıdına kaydedilir.
• Ekokardiyogram: Bu test, kalp kapakçıkları ve odacıklarının görüntülerini sağlamak için ultrason dalgalarını kullanır, böylece kalbin pompalama işlevi incelenebilir ve kalp odacıklarının ve duvar kalınlığının ölçümleri yapılabilir.

Hipertansiyon Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yaşam tarzında yapılabilecek değişikliklerle yüksek tansiyonu kontrol altına almak ve yönetmek mümkündür. Kalp dostu bir diyet uygulamak, düzenli egzersizler, kilo kontrolü, alkol ve sigaradan uzak durmak yüksek tansiyon tedavisinde etkilidir. Kan basıncı yüksekliğine göre ilaç tedavisi de kullanılabilir.

Hipertansiyon tedavisinde uygulanabilecek yaşam tarzı değişiklikleri ve tedavi yöntemleri şunlardır:

• Düşük tuzlu beslenme planı
• Düzenli fiziksel aktivite
• Kilo kontrolü
• Alkol ve sigarayı bırakmak
• Stres yönetimi
• Kaliteli uyku
• İlaç kullanımı

Düşük tuzlu beslenme planı

Tansiyonu kontrol altına almak için tuz tüketimini azaltmak, damarlar üzerindeki baskıyı azaltır ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Kalp dostu beslenme alışkanlıkları, hipertansiyon yönetiminin temel adımlarından biridir.

Düzenli fiziksel aktivite

Düzenli egzersiz yapmak, kalp sağlığını destekler ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.

Kilo kontrolü

Fazla kilo, kalp ve damarlar üzerinde ekstra baskı oluşturarak kan basıncını artırabilir. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak ve bu kiloyu korumak, hipertansiyonu kontrol etmenin önemli bir yoludur.

Alkol ve sigarayı bırakmak

Alkol ve sigara, kan basıncını doğrudan yükseltebilir ve damar sağlığını olumsuz etkiler. Bu alışkanlıkların bırakılması hipertansiyon riskinin azaltılmasında etkili olur.

Stres yönetimi

Sürekli stres, vücutta tansiyonu yükselten hormonların salınımına yol açabilir. Meditasyon, nefes egzersizleri ve yoga gibi teknikler stresi azaltmaya ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.

Kaliteli uyku

Günde 7-9 saat arası kaliteli uyku, kalp ve damar sağlığı için kritik öneme sahiptir. Uyku düzeni bozuklukları, hipertansiyon riskini artırabilir.

İlaç kullanımı

Yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmadığında, kan basıncını düşürmek için doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılabilir.

Yüksek Tansiyon Nasıl Düşer?

Yüksek tansiyonu düşürmek için yoğurt ve ayran tüketmek, başı soğuk su ile yıkamak, kekik ya da kekik suyu tüketmek, limon tüketmek gibi yöntemler etkili olabilir.

Bunların yanı sıra tansiyon düşürmek için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:

• İlaç kullanmadan tansiyon düşürmek için, derin derin nefes alın ve rahatlamaya çalışın. Stres ve anksiyete kan basıncınızı yükseltebilir. Rahatlamayı teşvik eden nefes egzersizleri öğrenebilirsiniz.
• Susuz kalmak kan basıncınızı yükseltebilir. Bu nedenle bir bardak su içmek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir.
• Bitter çikolata yemek kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. Bitter çikolata, kan basıncını düşüren flavonoidler içerir. Ancak aşırıya kaçmamaya dikkat edin.
• Soğuk bir duş almak sakinleştirip rahatlamaya yardımcı olabilir, bu da tansiyonunuzu düşürebilir.
• Biraz güneş ışığı almak kan basıncını düşürebilir. 30 dakika güneşte yürüyüş yapmak faydalı olabilir.
• Pancar ve elma suyu içmek yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir.
• Hibiskus çayı kronik hipertansiyonu yönetiminde fayda gösterebilir.

Yüksek Tansiyonun Zararları ve Yan Etkileri

Yüksek tansiyon, diğer adıyla hipertansiyon, belirtiler ortaya çıkmadan yıllar boyunca vücuda sessizce zarar verebilir. Tedavi edilmezse sakatlığa, yaşam kalitesinin düşmesine, ölümcül bir kalp krizi ya da felce yol açabilir.

Yüksek tansiyonun zararları arasında şunlar bulunur:

Hasarlı ve daralmış atardamarlar: Yüksek tansiyon, atardamarların iç yüzeyindeki hücrelere zarar verebilir.

Anevrizma: Zayıflamış bir atardamardan geçen kanın sürekli basıncı, zamanla atardamar duvarının bir kısmının şişmesine neden olabilir.

Koroner arter hastalığı: Yüksek tansiyon, kalbe kan sağlayan atardamarları daraltabilir ve hasar verebilir.

Kalp yetmezliği: Yüksek tansiyon kalbi zorlar. Zamanla bu, kalp kasının zayıflamasına veya sertleşmesine ve gerektiği gibi çalışmamasına neden olabilir.

Büyümüş sol kalp: Yüksek tansiyon, kalbi vücudun geri kalanına kan pompalamak için daha fazla çalışmaya zorlar. Bu, sol karıncık adı verilen sol kalp odasının kalınlaşmasına ve genişlemesine neden olur.

Metabolik sendrom: Yüksek tansiyon, metabolik sendrom riskini artırır. Bu sendrom, kalp hastalığı, felç ve diyabete yol açabilen bir dizi sağlık durumudur.

İnme: İnme, beynin bir kısmının yeterince oksijen ve besin alamaması veya beyin içinde ya da çevresinde kanama olması durumunda meydana gelir. Bu sorunlar, beyin hücrelerinin ölmesine neden olur. Yüksek tansiyonun hasar verdiği kan damarları daralabilir, kırılabilir veya sızdırabilir. Yüksek tansiyon ayrıca beyne giden atardamarlarda kan pıhtılarının oluşmasına neden olabilir.

Demans: Daralmış veya tıkanmış atardamarlar beyne olan kan akışını sınırlayabilir. Bu durum, vasküler demans adı verilen bir tür bunamaya yol açabilir.

Hafif bilişsel bozukluk: Bu durum, diğer kişilere kıyasla hafıza, dil veya düşünme becerilerinde hafif zorluklar yaşamayı içerir.

Böbreklere zarar: Böbrekler, ekstra sıvı ve atıkları kandan süzmek için sağlıklı kan damarlarına ihtiyaç duyar. Yüksek tansiyon, böbreklere giden ve böbreklerdeki kan damarlarına zarar verebilir. Diyabetle birlikte yüksek tansiyonun olması bu hasarı daha da kötüleştirebilir.

Retinopati: Retinadaki kan damarlarına zarar vermek, gözde kanamaya, bulanık görmeye ve tamamen görme kaybına yol açabilir. Diyabet ile birlikte yüksek tansiyona sahip olmak, retinopati riskini artırır.

Optik sinir hasarı: Kan akışının engellenmesi, beyne ışık sinyalleri gönderen sinir olan optik sinire zarar verebilir. Bu hasar, göz içinde kanamaya veya görme kaybına yol açabilir.

Yüksek Tansiyon Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Tansiyon yüksekliğinde ne yapılmalı?

Tansiyon yükselmesi durumunda öncelikle sakin kalmak önemlidir. Su içmek kan basıncını azaltacağından yüksek tansiyona katkı sağlayabilir. Hafif egzersizler yaparak ya da ılık bir duş alarak belirtilerin hafifletilmesi sağlanabilir. Belirtiler geçmiyor ve artarak devam ediyor ise doktora başvurmak en doğru seçenektir.

Tansiyon neden yüksek çıkar?

Yüksek tansiyon, stres, tuzlu yiyecekler, alkol tüketimi, hareketsizlik ve genetik faktörler gibi nedenlerle yükselir.

Kimler hipertansiyon riski taşır?

Ailesinde hipertansiyon öyküsü olanlar, obezite, diyabet , sigara içenler ve hareketsiz bir yaşam sürenler hipertansiyon riski taşır.

Hipertansiyon baş ağrısı nasıl geçer?

Dinlenmek, stres azaltma teknikleri uygulamak ve doktor tarafından önerilen ilaçları kullanmak baş ağrısını hafifletebilir.

Tansiyon yüksekliği nasıl anlaşılır?

Baş dönmesi , baş ağrısı, bulanık görme ve nefes darlığı gibi belirtiler tansiyon yüksekliğine işaret edebilir.

En yüksek tansiyon kaçtır?

Tansiyonun 180/120 mm Hg veya üzeri olması, acil tıbbi müdahale gerektiren hipertansif kriz anlamına gelir.

Yüksek tansiyonda kusmak iyi midir?

Yüksek tansiyon sırasında kusmak ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir ve derhal tıbbi yardım gerektirir.

Düşmeyen tansiyon neyin belirtisi?

Düşmeyen tansiyon, tedavi edilmemiş hipertansiyonun veya altta yatan başka bir sağlık sorununun belirtisi olabilir.

Hipertansiyon kronik bir hastalık mıdır?

Evet, hipertansiyon genellikle uzun vadeli yönetim gerektiren kronik bir hastalıktır.

Yüksek tansiyon üşüme yapar mı?

Yüksek tansiyon genellikle üşümeye neden olmaz, ancak dolaşım problemleri üşüme hissi yaratabilir.

Yüksek tansiyon bacak ağrısı yapar mı?

Yüksek tansiyon direkt olarak bacak ağrısına neden olmaz, ancak damar hastalıkları ağrıya yol açabilir.

Tansiyon halsizlik yapar mı?

Evet, yüksek tansiyon halsizlik ve yorgunluğa neden olabilir.

Hipertansiyon ne zaman tehlikeli?

Hipertansiyon, tansiyon 180/120 mm Hg'nin üzerine çıktığında veya felç , kalp krizi belirtileri görüldüğünde tehlikeli hale gelir.